Używamy plików cookie do gromadzenia ogólnych statystyk odwiedzających, ale nie danych osobowych.

Drzewa w Biblii – część 1

Zdjęcia drzew w Biblii i ich znaczenie w Piśmie Świętym.
Przekazany przez Prof. Julian Evans
1
Na zdjęciu cedr libański w górach Taurus w południowej Turcji.<br/>Cedr libański (cedrus libani) to najlepsze drzewo znane w czasach biblijnych – najwyższe, majestatyczne i dające wspaniałe drewno – pachnące oraz trwałe. Drewna cedrowego używano do budowy najlepszych budynków: świątyń i pałaców, a także do budowy łodzi czy najlepszych trumien – i wszędzie tam, gdzie chciano zrobić wrażenie! Nic dziwnego, że cedr jest w Biblii także obrazem ważnych ludzi.<br/>Cedry nie rosły w Izraelu, ale były sprowadzane – jak opisują to księgi Samuela, Królewskie i Kronik. Drzewa transportowano z górskich lasów wybrzeża Morza Śródziemnego tratwami, a następnie były ciągnięte do Jerozolimy. Tak odbywało się to przy budowie świątyni Salomona. Do budowy tej wielkiej świątyni wykorzystywano tylko to co najlepsze, więc jeśli chodzi o drewno, były to właśnie cedry Libanu. To wspaniałe drewno zostało przywiezione w ten sam sposób do Egiptu już  2 tysiące 500 lat przed Chrystusem. Asyryjczycy używali  w dużych ilościach drewna cedrowego w Babilonie i Niniwie. – Slajd 1
2
Drzewa oliwne rosnące w ogrodzie Getsemane wciąż przynoszą obfity owoc.<br/>Oliwka (olea europea) jest prawdopodobnie najstarszym uprawianym drzewem owocowym, dostarczającym żywności i opału, wykorzystywanym do produkcji kosmetyków i leków. Używano go również do oświetlania. To drzewo jest bardzo trwałe. Niektóre okazy mają już 2 tysiące lat i ciągle owocują, w przeciwieństwie do większości innych drzew owocowych. Drzewa oliwne są tak cenione, że ich wycinanie lub przycinanie jest zabronione.<br/>Gaj oliwny w Ogrodzie Getsemane robi wrażenie – niektóre tamtejsze drzewa mają około 900 lat i mogą pochodzić od drzew, pod którymi z taką gorliwością modlił się Pan Jezus.<br/>Obecnie oliwki są bardzo zagrożone chorobą bakteryjną o nazwie xyllela fastidiosa. – Slajd 2
3
Figa pospolita (ficus carica). Istnieją dwa gatunki fig wymienione w Biblii: figa pospolita z pięknym owocem i sykomora, który wyrasta na duże drzewo. Figa pospolita jest często wspominana w Piśmie Świętym i utożsamiana z wiejskim życiem, błogosławieństwem wytwarzania własnego jedzenia. Możemy przypuszczać, że Jezus lubił figi, bo znamy relację o tym, że przyszedł pod drzewo figowe i nie znalazł owoców. To drzewo było jednym z siedmiu gatunków, które obiecano Izraelitom, że będą się nimi cieszyć w Ziemi Obiecanej (zob. Powtórzonego Prawa 8:8). Niezwykłe w przypadku figi jest to, że pojedyncza mutacja jednego drzewa prowadzi do stworzenia odmian, które wydają pyszne owoce bez konieczności zapylania lub nawożenia. Tą cechę nazywamy partenogenezą.<br/>Jak pokazuje zdjęcie, figi mają duże liście. Można je zszyć razem. Tych liści użyli Adam i Ewa, aby ukryć swoją nagość (zob. Rodzaju 3). Hebrajskie słowo „figa” (t'einah) brzmi bardzo podobnie do słowa: „smutek” lub „kłopot” (to-anah). To może być gra słów odnosząca się do problemów Adama i Ewy. Obraz fig jest również używany metaforycznie, aby zilustrować dobro i zło. – Slajd 3
4
Na zdjęciu sykomora w Jerycho.<br/>Sykomora (ficus sycomorus) to gatunek drzewa figowego, które wyrasta w duże drzewo i jest powszechne w klimacie subtropikalnym Afryki. Rośnie również w niżej położonych obszarach Galilei i Dolinie Jordanu. <br/>Na sykomorę wspiął się Zacheusz w Jerycho, aby zobaczyć Jezusa (zob. Łukasza 19:4). Tylko ewangelista Łukasz opisuje tę historię i dokładnie wspomina gatunek drzewa. Aby zrozumieć wymowę tego tekstu, należy sobie uświadomić, że jesienią na pniach i grubszych gałęziach rosną figi, a pasterze wspinają się po drzewach, aby nacinać owoce i nacierać je oliwą z oliwek. To sprawia, że ​​te owoce –  zwane figami biedaka – są smaczne, gdy zbiera się je kilka tygodni później. To właśnie w Starym Testamencie rozumie się najprawdopodobniej pod pojęciem „pielęgnowanie sykomory” (zob. Amosa 7:14). Zacheusz, bogaty przełożony celników, wiedział o tym, a jednak był gotów utożsamić się z tym najgorszym i zmarginalizowanym zawodem tylko po to, by zobaczyć Jezusa. Jakiej nieprawdopodobnej zmiany doświadczyli on i jego rodzina w wyniku tego spotkania! – Slajd 4
5
Miasto palm – współczesne Jerycho.<br/>Palma daktylowa (phoenix dactylifera). Jeśli Biblia mówi o palmie, to odnosi się do palm daktylowych, a nie palm kokosowych rosnących w wilgotnych tropikach. Jest to wspaniałe drzewo rosnące na terenach półpustynnych, w oazach i na brzegach rzek na Bliskim Wschodzie oraz poza nim. Palma występuje zarówno w Starym, jak i Nowym Testamencie. To dzięki tym drzewom Kanaan został nazwany „ziemią opływającą mlekiem i miodem”, ponieważ były one źródłem tego miodu – słodkiego płynu wytwarzanego z daktyli. Chociaż wiemy na przykład z zagadki Samsona, że ​​miód pszczeli był też spotykany.<br/>Starożytne miasto Jerycho leżące na Zachodnim Brzegu było „miastem palm” (zob. Powtórzonego Prawa 34:3) i tak jest do dziś, jak pokazuje to zdjęcie. W pobliżu Jerycha, w dolinie Jordanu znajdują się tysiące hektarów plantacji palm.<br/>Dla wielu z tym drzewem najbardziej kojarzy się Niedziela Palmowa. Według relacji Jana (zob. Jana 12:13), machano wtedy właśnie gałązkami palm i rozrzucano je na drodze, którą Jezus jechał na osiołku. Symbolizowało to chwałę i zwycięstwo – rzeczywiście 200 lat wcześniej Machabeusze przyjęli palmę jako symbol zwycięstwa. I odwrotnie, rzymskie monety z czasów Jezusa przedstawiały Żydówkę siedzącą pod palmą, co oznaczało poddanie się okupantowi. – Slajd 5
6
Na zdjęciu akacja w Negebie (z oryksem arabskim) (Foto: F. Leung)<br/>Akacja i lasy akacjowe.<br/>Akacja to drzewo półpustynne, z którego wykonano dużą część przybytku, ołtarza i związanego z nim wyposażenia (zob. Wyjścia 25–27). Istnieją trzy gatunki akacji pochodzące z Izraela i Jordanii, a z wszystkich pozyskiwano drewno na opał, węgiel drzewny i materiały budowlane.<br/>Las akacjowy (hebr. Shittim) występuje w nazwach miejsc i stamtąd Jozue wyruszył na podbój Ziemi Obiecanej (zob. Jozuego 3:1).<br/>Te odniesienia potwierdzają wiarygodność Biblii. Gdy Izraelici wędrowali po pustyni i budowali swoje miejsce kultu, rodzaj drewna, którego mieli używać, był tym, który faktycznie był dostępny i nadawał się do tego zadania. – Slajd 6
7
Na zdjęciu cyprysy za Bramą Domicjana w Hierapolis w Turcji.<br/>Cyprys włoski lub wiecznie zielony (cupressus sempervirens) – to charakterystyczne drzewo, tak powszechne w rejonie Morza Śródziemnego, nie jest w Biblii wymienione z nazwy, ale z niego prawdopodobnie zrobiono krzyż. Jego kolumnowa forma z wyglądem w kształcie cygara sprawia, że ​​jest natychmiast rozpoznawalny. Bardzo często rósł na cmentarzach. Powodem, dla którego cyprys mógł być wykorzystany do wykonania krzyża był fakt, iż był pospolitym drzewem i miał prosty pień. Krzyże mogły być też zrobione z sosny z Aleppo lub sosny cypryjskiej.<br/>Niepewność co do drewna wykorzystywanego na krzyże wynika z tego, iż istnieje mało archeologicznych dowodów na ukrzyżowanie, chociaż w literaturze klasycznej jest wiele odniesień do tego okropnego sposobu egzekucji. Drewno nie przetrwa długo w kontakcie z ziemią, więc nie możemy spodziewać się znalezienia starych krzyży. Jedynym archeologicznym odkryciem, które rzuciło trochę światła na ukrzyżowanie było odkrycie kości ukrzyżowanego mężczyzny z gwoździem wciąż obecnym w kości skokowej. Na końcu gwoździa znajdowała się mała płytka lub podkładka wykonana z drewna oliwnego. Czy miało to uniemożliwić ofierze uwolnienie stopy, czy też, co bardziej prawdopodobne, zahamować przepływ krwi, aby przedłużyć śmierć i tortury?<br/>Drewno cyprysowe mogło być użyte do budowy arki Noego, ponieważ pojawiający się tam termin drewno żywiczne („gopher”) nawiązuje do żywicy, drzewa iglastego, żywicy do uszczelniania itp. – Slajd 7
8
Cierń jerozolimski (rosnący w ogrodzie botanicznym Kew Gardens w Londynie) – z niego mogła być zrobiona korona cierniowa.<br/>W Izraelu rośnie wiele ciernistych, kłujących i kolczastych drzew oraz krzewów, z których rzymscy żołnierze mogli pośpiesznie wykonać prześmiewczą i zadającą ból koronę. Naukowcy wskazywali dwa gatunki roślin, z których mogła być zrobiona korona cierniowa: głożyna cierń Chrystusa i dwukolczak śródziemnomorski. Wydaje się jednak, że nigdy nie będziemy tego wiedzieć na pewno. Obie rośliny mają przerażające kolce:  proste, o długości 2–4 cm i wygięte do tyłu na gałązkach.<br/>Relikwie cierni, rzekomo z cierniowej korony Chrystusa, są niezmiennie długie i nie połamane. Można się zastanawiać, w jaki sposób mogłyby się tak zachować. Wiele cierni połamałoby się, gdyby zostały wbite w skórę głowy Jezusa lub podczas wielu uderzeń, gdy Jezus był bity po głowie (o czym mówi werset z Marka 15:19). Zlekceważcie te ​relikwie, ale nie Tego, który nosił koronę. – Slajd 8
9
Zdjęcie dębu Tabor w północnym Izraelu.<br/>Dęby (quercus spp) i terebinty (pistacia spp) – istnieją trzy gatunki dębów pochodzące z Izraela i Jordanii oraz dwa terebinty wielkości drzewa, o których wzmiankuje Biblia. Dęby i terebinty to drzewa długowieczne i są często wspominane w Starym Testamencie, aby zaznaczyć szczególne miejsce, wydarzenie lub granicę, i niestety, również miejsca, gdzie Izraelici tak często dopuszczali się bałwochwalstwa. Wielokrotnie, w 2 Królewskiej oraz u proroków Izajasza, Jeremiasza oraz Ezechiela, jest mowa o miejscach kultu „pod każdym rozrastającym się drzewem”. – Slajd 9
10
Wielki rozprzestrzeniający się terebint atlantycki w północnym Izraelu.<br/>Dęby (quercus spp) i terebinty (pistacia spp) – pomimo różnic botanicznych te dwa gatunki drzew są ze sobą powiązane . Mają mianowicie podobną korę. Również hebrajskie nazwy ich kory są do siebie podobne:  elah i alah to nazwa kory terebintu, a elon oraz allon dębu. Oprócz tego rdzeń tych słów: „el” lub „al” oznacza też słowo „bóg”. <br/>Dęby i terebinty były z pewnością nie tylko miejscem kultu bałwochwalczego, ale równie dobrze same mogły być przedmiotem kultu i czci. – Slajd 10
11
Slajd 11